Bliskość i więź w związku

Style przywiązania – jak wpływają na nasze relacje?

Jak style przywiązania wpływają na bliskość w relacji?

Styl przywiązania to sposób, w jaki budujemy relacje i reagujemy na bliskość w dorosłym życiu. Został on ukształtowany w dzieciństwie przez relacje z opiekunami i wpływa na nasze związki, przyjaźnie oraz ogólne poczucie bezpieczeństwa w kontaktach z innymi. Psycholodzy wyróżniają cztery główne style przywiązania:

1. Bezpieczny – osoby z tym stylem łatwo nawiązują bliskie relacje, ufają innym i potrafią komunikować swoje potrzeby.

2. Lękowo-ambiwalentny – charażąkteryzuje się intensywną potrzebą bliskości, strachem przed odrzuceniem i emocjonalną huśtawką.

3. Lękowo-unikowy – osoby z tym stylem unikają nadmiernej bliskości, mogą mieć trudności z wyrażaniem uczuć i angażowaniem się w głębsze relacje.

4. Zdezorganizowany (lękowy) – łączy w sobie cechy unikowego i ambiwalentnego stylu; osoba pragnie bliskości, ale jednocześnie jej się boi.

Jak to działa w praktyce?

Marta i Kamil byli razem od dwóch lat. Z zewnątrz wyglądali na szczęśliwą parę, ale w rzeczywistości ich relacja była pełna napięć. Marta miała lękowo-ambiwalentny styl przywiązania – czuła się niepewnie, gdy Kamil nie odpowiadał na wiadomości, często pytała, czy ją kocha, i obawiała się, że zostanie porzucona. Jej lęk powodował, że bywała zazdrosna i nadmiernie analizowała każde zachowanie Kamila.

Kamil natomiast wykazywał lękowo-unikowy styl przywiązania. Choć kochał Martę, czuł się przytłoczony jej emocjami i potrzebą bliskości. Często unikał trudnych rozmów, dystansował się, a gdy Marta wywierała na niego presję, zamykał się w sobie.

Ich relacja przypominała emocjonalną huśtawkę – gdy Marta czuła się niepewnie, stawała się nachalna, co sprawiało, że Kamil oddalał się jeszcze bardziej. W efekcie ona czuła się odrzucona, a on – osaczony. Ich problemy wynikały z nieświadomego powtarzania schematów wyniesionych z dzieciństwa.

Czy można zmienić styl przywiązania?

Tak! Chociaż style przywiązania kształtują się w dzieciństwie, są plastyczne i mogą ewoluować w dorosłym życiu. Kluczowe kroki to:

• Świadomość własnego stylu przywiązania – rozpoznanie swoich schematów i ich wpływu na relacje.

• Praca nad samooceną i regulacją emocji – budowanie poczucia własnej wartości pomaga w tworzeniu zdrowszych więzi.

• Terapia i rozwój osobisty – praca z terapeutą lub korzystanie z literatury psychologicznej mogą pomóc w budowaniu bardziej bezpiecznego stylu przywiązania.

• Zdrowa komunikacja w związku – otwarte wyrażanie uczuć i potrzeb bez oskarżeń pozwala uniknąć nieporozumień.

W przypadku Marty i Kamila, gdy zaczęli pracować nad swoimi wzorcami – Marta nauczyła się regulować swoje emocje i nie uzależniać poczucia wartości od reakcji Kamila, a Kamil otworzył się na rozmowę o uczuciach – ich relacja zaczęła się poprawiać. Zrozumienie własnego stylu przywiązania to pierwszy krok do budowania zdrowych i satysfakcjonujących relacji.